معماری و دکوراسیون داخلی
هماهنگ سازی طراحی شده برای به جلوه درآوردن رنگها ، اثاثیه و سایر اشیاء در یک اتاق یا ساختمان به صورت هنرمندانه
با این حساب همه ما هنگامی که خانه خود را تزئین و درباره بهترین چیدمان مبلمان منزلمان فکر میکنیم ، نقش یک دکوراتور داخلی را بر عهده میگیریم . با اینهمه ، دکوراسیون داخلی همانند سایر هنرها ، دارای سبک و ریزهکاریهای متفاوتی است که براساس سلیقهها و نیازهای دوران ، دستخوش تغییر میشوند.
برخلاف تصور عامه ، تعداد دکوراتورهای داخلی بسیار بیشتر از آن است که همه تصور میکنند و حتی برخی از آنان در زمره مشاهیر دنیای امروز هستند ، گرچه شاید به شهرت طراحان مد و یا هنرمندان دیگر رشتهها نباشند، اما با این وجود بسیاری از دکوراتورهای داخلی از راه طراحی درآمد بسیار بالایی نیز کسب میکنند.
شاید دلیل اصلی ناشناخته ماندن آنها این باشد که در واقع طراحی داخلی از اواسط قرن بیستم به صورت مبحثی مطرح درآمد، گرچه قدمت آن بیش از نیم قرن است.
به هر حال در دنیای امروز بیشتر تجربیات زندگی افراد در فضاهای بسته و داخلی به دست میآید.
شاید ما اوقاتی را برای تفریح و هواخوری و فرار از زندگی بسته در فضای آزاد بگذرانیم، اما همین شادی فرار از محیط بسته ، نشان دهنده کثرت اوقاتی است که در اتاقها سپری میکنیم. به همین دلیل دکوراسیون داخلی مناسب، بهترین راه حل برای بهبود وضعیت کاری ، تحصیلی و زندگیمان میباشد.
آیا تاکنون از خود پرسیدهاید که پیشینه این هنر به چه زمانی باز میگردد؟
مطمئناً علاقه انسان به تزئین و آرایش محل زندگیاش امری تازه نیست حتی این احتمال وجود دارد که نقاشیهای دوران غارنشینی ، سوای مسئله اطلاعرسانی ، نقش تزئینی نیز داشتهاند.
به هر روی ، هنگامی که در سال ۱۹۲۲، هاوارد کارتر (HOWARD CARTER)، باستان شناس بریتانیایی ، مقبره توتنخامون (TUTANKHAMEN) را گشود ؛ نقاب طلای خالص ، جواهرات ظریف و اشیاء تزئینی که در کنار جسد و در داخل مقبره قرار داده شده بود ، بینشی وسیع درباره چگونگی زندگی مصریان و علاقه آنان به تزئینات و طراحی را در اختیار محققان گذاشت که به نوبه خود آغازگر جستجویی دنبالهدار و منجر به تجلی یافتن شکوه سبک اولیه مصری شد.
حفاریهای اولیه نشان داد که حتی بینواترین خدمتکاران مصری هم، لوازم روزمره خانهشان را تزئین میکردهاند، امری که براساس استاندارهای فعلی در خور توجه است اینکه مصریان هرگز به راحتی رازهای خود را برملا نمیکردند ، به همین روی مشخص نیست که دقیقاً علاقه و انگیزه آنان برای طراحی از کجا سرچشمه گرفته است.
فرضیهها و استدلالهای مستمری در این زمینه مطرح شده است. آنچه میدانیم این است که سبکهای آغازین طراحی از مصر نشأت گرفتهاند.
رومیها اساتید مسلم طراحی بودهاند و هنوز هم از بسیاری جهات ، خصوصاً در زمینه طراحی کلاسیک ، سرآمد طراحان جهانند . علاقه وافرشان به اشیاء زیبا و سبک آسایش طلبانهشان در آثار به جامانده کاملا قابل ملاحظه است .
آنها علاقمند بودند تا ثروت و موقعیت اجتماعیشان را به نمایش بگذارند و به زندگی مجلل و سبک پر زرق و برق تمایل داشتند.
به دلیل موفقیت آنان در زمینه طراحی داخلی ، حتی با معیارهای نوین هم هنوز در زمره بهترینهای این هنر محسوب میشوند.
میزان آسایش و نقاشیهای زیبای فضای داخلی خانههایشان که به صورت نقاشی دیواری و موزائیککاری کف جلوهنمایی میکرد ، از شگفتآورترین موفقیتهای طراحی داخلی آن زمان بوده است.
آنها با تمامی آراستگی و آذینی که میتوانستند متصور شوند مبلمان ، میزهایی با پایههای پنجه مانند ، صندلی ، اثاثیه خاص و مبلمان راحتی را طراحی میکردند و میساختند . ضیافتها و شیوه زندگی مجلل مهمترین بخش هستیشان بود و از اینرو این امر را در آرایش خانههایشان متجلی میساختند.
برخلاف رومیان ، یونانیها در زمینه دکوراسیون داخلی چندان شهره نبودند و شهرت اصلیشان به خاطر سبک معماری فوقالعادهشان است که هنوز هم در شهر آتن قابل ملاحظه است.
پس از سقوط امپراطوری روم و اشاعه مسیحیت ، سبک سرد و صومعه مانندی بر دکوراسیون داخلی خانهها حکمفرما شد . شیوههای کلاسیک ، آزادی طراحی ، زیباییدوستی و تجملپرستی رومی جای خود را به تختههای تیره و خانههای بیتزئین دادند.
گرچه هنرمندان دوران گوتیک ، سعی کردند تا حدی از این بیپیرایگی بکاهند ، اما عملاً این سبک تا زمان ظهور رنسانس حکمفرما بود. با تولد دوباره آزادیهای هنری ؛ زیبایی و تزئین ، مجدداً به خانهها بازگشت. تعدد هنرمندان به نامی که پس از رنسانس با آنها روبرو میشویم ، خود گواهی بر این امر است.
در ملل شرقی نیز علاقه به دکوراسیون داخلی زیبا کاملاً آشکار است. مبلمان و تزئینات چینی، فرشهای ایرانی ، صدفکاریهای ژاپنی و مجسمهها و نقاشهای پر رنگ و لعاب هندی ، همه نشان دهندهی علاقهی این ملل به زیباسازی فضای زندگیشان است. گرچه سبک دکوراسیون داخلی شرقی با شیوه غربی آن تفاوتهای بسیاری دارد.
با این همه اگر علاقهمندید تا به عنوان یک دکوراتور داخلی حرفهای به کار مشغول شوید ، بهتر است پیش از هر کاری به مطالعه دقیق و کامل تاریخ هنر و معماری بپردازید تا کاملاً با انواع سبکها و شیوههای مرتبط با این حرفه آشنا شوید. بسیاری از طراحان داخلی سرشناس ، سبکها و مبلمانهایی را به نام خود به جا گذاشتهاند.
گرچه ساختمانها و فضای داخلی آنها باید سبک و شیوه زندگی زمان خود را منعکس کنند ، اما این عمل بدون آگاهی از پیشینه آنها میسر نمیشود . بسیاری از طراحان داخلی با آمیختن چند سبک و حتی به کار بردن المانهای شرقی و غربی در مکانی واحد ، فضایی را خلق میکنند که علاوه بر تنوع و زیبایی ، آرامشی خاص را برای ساکنینش به ارمغان میآورد.
شما با دانستن اصول اولیه دکوراسیون داخلی میتوانید با سلیقه خود زیباترین فضاها را خلق کنید . اصول اولیه عبارتند از :
تناسب ، مقیاس ، تعادل ، هماهنگی ، ریتم ، یکی شدن و فراوانی ( وحدت و کثرت )
تناسب
عبارت است از رابطه یک قسمت با قسمت دیگر ویا یک بخش با کل ویا یک شئ با شئ دیگر.
این روابط میتوانند به صورت اندازه وابعاد یا تعداد و مقدار باشند ویا میتواند به صورت رابطه درجه ها باشد مثلا رنگ قرمز در دو شئ که رنگ یکی چند درجه سیرتر است . برای درک بهتر تناسب به مثال های زیر توجه کنید:
۱- خود صندل ها میتوانند از نظر رنگ تعداد و اندازه با هم رابطه و تناسب داشته باشند.
۲- میز ناهارخوری میتواند از نظر رنگ با صندلی ها رابطه داشته باشد.
۳- رنگ میز ناهارخوری میتواند با رنگ کف تناسب داشته باشد.
۴- به طور کلی صندلی ها و میز میتوانند با رنگ کف و کابینت و اندازه اشیاء دیگر و تعداد اجسام دیگر در آشپزخانه رابطه و تناسب داشته باشد.
مقیاس
اصل مقیاس در طراحی با تناسب در ارتباط است ، تناسب و مقیاس هر دو با اندازههای نسبی اشیاء سر وکار دارند . وقتی که بزرگی یک شئ را نسبت به اشیاء دیگر قضاوت میکنیم میگوییم یک مقیاس بصری را براورد کردهایم . وهنگامی که اندازه فیزیکی جسمی را با قوانین استاندارد مثل متر اندازه میگیریم ، میگوییم یک مقیاس مکانیکی انجام دادهایم.
تعادل
می توان گفت تعادل یک نوع مرتب کردن و نظم بخشیدن به اشیاء و اجسام متشابه و یا غیر متشابه است.
انواع تعادل :
۱- تعادل متقارن : وقتی است که اشیاء را در دو طرف یک خط یا محور قرار دهید.
۲- تعادل شعاعی : هنگامی که اشیاء را حول یک نقطه مرکزی مرتب می کنید.
۳- تعادل نامتقارن : در این نوع تعادل از اجسام و اشیاء غیر مشابه استفاده میشود و نسبت به بقیهی انواع تعادل ها یک تعادل چشمگیر و انعطاف پذیر است. اشیائی که بیشتر نظر ما را جلب می کنند باید توسط آنهایی که کمتر جلب توجه می کنند متعادل شوند.
توجه داشته باشید که کلیه تعادل ها را باید از لحاظ طول و عرض و ارتفاع مد نظر قرار دهید.
هماهنگی
هماهنگی یعنی در یک ترکیب تکرار و سازگاری هر یک از خصیصه ها با همدیگر. این خصیصه ها می تواند رنگ ، بافت ، شکل و مصالح باشد . مثلا اکنون به اطراف خود نگاه کنید و همه اشیائی را که رنگ قهو ه ای یکسانی دارند شناسایی کنید.
ریتم
وقتی اجسام ویا اشیائی مشابه در طی مسیر یا مکان و یا زمان تکرار گردند به آن ریتم گویند . مثلا وقتی ده عدد گلدان مشابه را در طول یک خط واحد و با فاصله یکسان در فضای سبز منزلتان گذاشته با شید آنها با هم ریتم دارند.
یکی شدن و فراوانی
برای اینکه اشیاء غیر متشابه با مشخصات غیر متشابه در یک ترکیب نسبی با هم ارتباط پیدا کنند و به اصطلاح یکی شوند ، باید به اصول تعادل وهماهنگی توجه کرد . همچنین میتوان با مرتب کردن ونظم بخشیدن به اشیاء غیر متشابه در یک مکان در امتداد یک خط ، ویا چیدن اشیاء غیر متشابه حول یک طرح هندسی ، مثلا دایره ، مربع و مستطیل به ارتباط یکی شدن آنها کمک کرد.